Heeft u al een testament opgemaakt?
04 juni, 2019 – Wilfred Kuijten
Heeft u al een testament opgemaakt?
Op zich is het in Nederland goed geregeld wat er met uw nalatenschap gebeurt na uw overlijden. Ook als u geen testament laat opmaken. Toch is er genoeg stof tot nadenken waarbij het voor u heel interessant kan zijn om toch een testament op te maken.
De toekomst is onzeker. Voor de keuze van het juiste testament is het moment van uw overlijden en dat van uw partner van belang. En dat laat zich niet voorspellen. Door het opmaken van het juiste testament kunt u rekening houden met deze onzekerheid. Op deze wijze legt u niet alleen uw wensen goed vast, maar zorgt u ook voor een fiscaal vriendelijk testament. Een testament waarbij u ervoor zorgt dat uw erfgenamen zo weinig mogelijk belasting betalen.
Ik geef u een overzicht van enkele aandachtspunten bij het opmaken van uw testament.
Wettelijke verdeling
In de wet is geregeld wie erfgenaam is en welk deel die erfgenaam erft. Deze wettelijke regeling is alleen van toepassing als er geen testament is opgemaakt door de overledene. De wettelijke regeling is erop gericht om de langstlevende huwelijkspartner goed achter te laten. Kinderen krijgen een niet opeisbare vordering op de langstlevende huwelijkspartner. Deze vordering is pas opeisbaar bij het overlijden van de langstlevende (Let op! Hier zijn uitzonderingen op.).
Ik geef u een eenvoudig voorbeeld hoe dit in zijn werk gaat. In dit voorbeeld zijn de bedragen afgerond.
Voorbeeld 1
Man en vrouw zijn gehuwd in gemeenschap van goederen. Zij hebben samen twee kinderen. Er zijn geen testamenten opgemaakt. Man overlijdt. Het gezamenlijk vermogen bedraagt op dat moment € 300.000. Er wordt afgesproken dat de kinderen 6% samengestelde rente krijgen over hun vordering.
In dit voorbeeld bedraagt de nalatenschap € 150.000. Dit is het aandeel van de man in de huwelijksgemeenschap. De vrouw en de kinderen erven ieder € 50.000. De vrouw heeft een vrijstelling van € 640.000. De kinderen hebben een vrijstelling van ieder € 20.000. De kinderen zijn ieder € 3.000 erfbelasting verschuldigd (€ 30.000 x 10%). Het totaalbedrag van € 6.000 moet worden voorgeschoten door de vrouw.
Ondernemingsvermogen
Voor het erven van ondernemingsvermogen geldt (onder voorwaarden) een vrijstelling van 100% over € 1.071.987 en 83% over het meerdere. Belangrijk is dan wel dat er daadwerkelijk ondernemingsvermogen wordt geërfd. Stel dat het vermogen in ons voorbeeld volledig bestaat uit ondernemingsvermogen. Dan is er nog steeds € 6.000 erfbelasting verschuldigd. De kinderen erven namelijk geen ondernemingsvermogen, maar een vordering op de langstlevende.
Het is daarom belangrijk om na te denken wie de onderneming moet erven. Het beste is om deze na te laten aan de beoogd bedrijfsopvolger, bij voorkeur zijn dat de kinderen. In het testament kunt u daarvoor een legaat opnemen.
Quasi wettelijke verdeling testament
Het quasi wettelijke verdeling testament is het meest toegepaste testament op dit moment. Waarom heet dit “quasi” wettelijke verdeling? De kinderen krijgen een vordering op de langstlevende. Het lijkt dus heel sterk op de wettelijke verdeling. De langstlevende wordt beschermd.
Waarom is het dan van belang om een dergelijk testament op te maken? Dit testament zorgt ervoor dat enkele wettelijke termijnen worden verlengd. Er is dus meer tijd om bepaalde keuzen te maken. Maar nog belangrijker is dat de langstlevende keuzemogelijkheden heeft. Daardoor kan worden geschoven met de erfenis van de kinderen naar de langstlevende. Om dit te verduidelijken geef ik een aanvulling op het eerder uitgewerkte voorbeeld.
Voorbeeld 2
De situatie is hetzelfde als in voorbeeld 1. Maar nu heeft de man een quasi wettelijke verdeling testament op laten maken. In dit testament is de vrouw 1% erfgenaam en de kinderen voor de overige 99%. Dit is gedaan om het vermogen zoveel mogelijk bij de kinderen te krijgen bij eerste overlijden en de keuzemogelijkheden van de partner te vergroten. Tevens is bepaald dat de vrouw een geldbedrag erft (legaat) tot de vrijstelling van de kinderen en tot haar eigen vrijstelling volledig is benut. In het testament is opgenomen dat de vrouw zelf mag bepalen hoeveel ze van het legaat aanvaardt.
De vrouw erft € 1.500 en de kinderen erven ieder € 74.250. Het legaat zorgt ervoor dat de kinderen ieder € 20.000 erven en de vrouw € 110.000. Er is geen erfbelasting verschuldigd.
Indien de vrouw na de man overlijdt dan laat zij een vermogen na van € 260.000 (€ 150.000 + € 110.000). De kinderen erven ieder € 130.000 en zijn (zonder rekening te houden met rente over hun vordering) ieder € 11.000 erfbelasting verschuldigd. Stel dat de man op jonge leeftijd is overleden en de vrouw nog een lange levensverwachting heeft. Dan kan het fiscaal interessant zijn dat de vrouw het legaat (deels) niet aanvaardt. Er is dan wel erfbelasting verschuldigd bij het overlijden van de man, maar de rente die de kinderen krijgen over de vordering op de langstlevende zorgt ervoor dat bij overlijden van de vrouw minder erfbelasting verschuldigd is.
Zo ziet u dat door het opmaken van het juiste testament de langstlevende extra keuzemogelijkheden heeft bij het (onverwachte) overlijden van de partner.
Of u een testament moet laten opmaken en wat de inhoud van het testament moet worden is sterk afhankelijk van uw persoonlijke omstandigheden, uw persoonlijke voorkeuren, de omvang van uw vermogen en de bestanddelen van uw vermogen. Een testament is altijd maatwerk. De adviseurs van Van Braak Accountants zijn graag bereid om samen met u te kijken naar uw wensen en mogelijkheden.
